گیوههای این شهر شهرت جهانی دارند
یکی از قدیمی ترین صنایع دستی ایران گیوه دوزی یا گیوه بافی است که سابقه ۱۰۰۰ ساله دارد.
خیابانی به نام «کلاش» در مریوان (به زبان محلی کردها، گیوه «گلاش» گفته می شود. در این خیابان، کارگاههای کوچک زیادی فعالاند که زنان و مردان در خانه و مغازههای آن، به کلاشبافی مشغول هستند.
به گزارش ایسنا، تقریبا بیشتر زنانی که اهل مریوان هستند، گیوهبافی را میدانند. بیشتر آنها به زبان کردی صحبت میکنند و فارسی نمیدانند.
هیچ ماده مصنوعی در ساخت آن بهکار نمیرود؛ کفههای آن را با پارچههای بههم فشرده درست میکنند. پارچهها را بهوسیله نرینگی گاو بههم منسجم میکنند و روی گیوه را هم با نخ میبافند. سالها عمر میکند و سرانجام هم به طبیعت برمیگردد.
همهجور بافندهای در مریوان کار میکنند. در یک خانواده، همه مشغول کار هستند و حالا به کارآفرین تبدیل شدهاند و ۲۰۰ خانواده با آنها فعالیت میکنند. نتیجه کار آنها در یک سال، به ششهزار جفت گیوه تبدیل میشود. خانواده دیگری، سه نسل است که کلاشبافی میکند. آروین، کلاس سوم است و این کار را از پدرش یاد گرفته، حدود یک سالی میشود که کلاش میبافد و آرزو دارد در آینده پزشک شود.
میگویند مریوان قطب تولید کلاش است و بیشتر صادرات آنها به عراق است که از عراق، به کشورهای اروپایی فرستاده میشود. برخی اهالی «هورامان» و «نودشه» مدعی هستند که قدمت کلاشبافی در روستاهای آنها بیشتر از مریوان است و با ثبت جهانی مریوان مخالف بودند؛ اما سرانجام نام شهر مریوان برای کلاشبافی در شورای جهانی صنایع دستی ثبت شد، زیرا برای کارشناسان شورای جهانی بیشتر از قدمت، تولید و در جریان بودن یک صنایع دستی اهمیت دارد.
حالا اگر به مریوان بروید، از همان ابتدای شهر، مجسمههایی بهشکل گیوه را میبینید. حتی در بازار شهر هم در کنار دیگر صنایع دستی، گیوههایی کوچکی بهعنوان جاسوئیچی یا تزیینی فروخته میشوند.
کفهی کلاش را مردان درست میکنند، زیرا تقریبا کار دشواری است و به کوبیدن نیاز دارد تا پارچههای کفهی گیوه منسجم شوند. جلوی هر خانه، دستهای از زنان با لباس محلی نشستهاند و همانطور که صحبت میکنند، گیوه هم میبافند. یکی از آنها که میتواند فارسی صحبت کند، ۳۳ سال سن دارد و ۱۰ سال است که گیوه میبافد. پسر بزرگش هم میتواند گیوه ببافد و کمکش میکند.
بعضی از پارکینگها در خانههای تازه ساختهشده در خیابان «کلاش» به مغازه تبدیل شدهاند. «صهیب» در یکی از این مغازهها، کفهی کلاش را درست میکند. کف مغازه را فرش انداخته و خودش در گوشهای از آن مشغول کار است. ۲۴ سال سن دارد و نزدیک ۱۲ سال است که این کار را انجام میدهد. او میگوید: این کار درآمد خوبی ندارد، اما چون در شهر ما، کار دیگری نیست، مجبوریم گیوهبافی را ادامه دهیم. اگر حداقل یک شهرک درست شود تا کسانی که در این حوزه فعالیت میکنند، دور هم کار کنند، میتوانیم تولید بیشتری داشته باشیم.