آتشگاه
موقعيت: خيابان آتشگاه واقع در ۸ كيلومتري غرب اصفهان
قدیمی ترین اثري كه از زمان های دور در اين شهر ایجاد شده بنائي معروف به آتشگاه است كه در جاده اصفهان نجف آباد در نزديكي منارجنبان بر فراز يك تپه سنگي واقع شده است.
بیشتر مورخين اسلامي چون ابن خردادبه، حمداله مستوفي و ابن حوقل به این بنا اشاره داشته و آن را آتشكده نامیده و دانشمندان خارجي نيز درمورد آتشگاه تحقیق و بررسی نموده اند که از جمله آنها ماكسيم سيرو و آندره گدار فرانسوي می باشند.
از ویژگی های منحصر بفرد این بنا خشت های تشکيل دهنده ويرانه های فعلی آتشگاه است که آثار کمی دارای خشت های با این اندازه وجود دارد. از نظر کارشناسان اين خشت ها از ملات مخلوط با گل و ريگ ريزه هائی است که با افزودن نی های حاشيه زاينده رود استحکام بيشتری به آن بخشیده اند.
زمان ساخت بنا نیز قبل تر از دوران ساسانيان می باشد. مطالعات مؤسسه (ايزمنو IZMEO ) قدمت بنای آتشگاه را به عصر تمدن ايلام نسبت می دهد. اين نظر را مطالعات وبررسی های صورت گرفته بر روی آتشکده های به جا مانده از دوران ساسانی در نطنز، کاشان، يزد، آذربايجان و نائين اثبات می کنند چرا که در آن زمان ها آتشکده ها را بر فراز تپه یا روی کوه نمی ساختند بلکه آتشکده ها در مکان هايی احداث می شد که به آسانی قابل دسترس باشند. بنابراين با قاطعيت می توان آتشگاه اصفهان را دلیلی برای حضور تمدن های پیش از ساسانی و سلسله های قبلتر از آن برشمرد.