آرامگاه حافظ
آرامگاه حافظ یا حافظیه آرامگاهی در شمال شیراز و جنوب دروازه قرآن است که مقبره حافظ شیرازی در آن قرار دارد. مساحت آرامگاه حافظ ۲هکتار بوده و شامل ۲ صحن شمالی و جنوبی است که این صحن ها بواسطه وجود تالاری در وسط از هم جداشدهاند. این مجموعه دارای ۴درب ورودی-خروجی است که درب اصلی در قسمت جنوبی، دو در در قسمت غرب و یک در در قسمت شمالشرقی آن واقع شده است.
تالار آرامگاه حافظ که از آثار دوران زندیه است، دارای ۵۶متر طول و ۸متر عرض بوده و با ۲۰ستون سنگی، هریک به ارتفاع ۵متر ساخته شده است. این تالار درگذشته مشتمل بر ۴ستون و ۴اتاق بوده که بعدها اتاقها از آن حذف شدهاند. در قسمت شرق و غرب تالار نیز ۲ اتاق یکی برای سازمان میراث فرهنگی و دیگری بعنوان دفتر آرامگاه قرار دارد. سبک معماری این تالار برگرفته از معماری دوران هخامنش و زندیه است.
شمسالدین محمد حافظ معروف به خواجه حافظ شیرازی و ملقب به لسان الغیب و ترجمان الاسرار از معروفترین شعرای تاریخ ایران زمین است که درسال ۷۲۶ هـ.ق در شیراز چشم به جهان گشود.
اطلاعات چندانی از اجداد و اقوام خواجه حافظ در دسترس نیست و در ظاهر نام پدرش بهاءالدین بوده و در دوران حکومت اتابکان فارس از اصفهان به شیراز مهاجرت نموده است.
شمسالدین از دوران کودکی به مدرسه و مکتب روی آورده و علوم و دانش رایج زمان خویش را نزد علما و دانشمندان زادگاه خویش فراگرفته و از دانش این بزرگان بویژه قوام الدینعبداالله بسیار بهره مند شده است.
وی هنوز دهه بیست زندگی خود را نگذرانده بود که در زمره مشاهیر علم و ادب زادگاه خویش تبدیل شد. او در این دوران مضاف بر دانش عمیق علمی و ادبی خود قرآن را نیز کامل حفظ بود و به همین جهت برای خود تخلص حافظ را برگزید.
دوره جوانی حافظ همزمان با انقراض حکومت محلی اتابکان فارس و تصرف این مناطق مهم توسط خاندان اینجو بود. حافظ که در همان دوران به شهرت بسیار رسیده بود موردتوجه و عنایت حاکمان اینجو واقع شده و پس از راهیابی به دربارایشان، نزد شاه ابواسحاق فرمانروای فارس مقامی بزرگ را از آن خود نمود.
اواخر زندگی این شاعر پرآوازه ایران مصادف با حمله امیرتیمور بود که این پادشاه ظالم و قاتل پس از قتلها و جنایات بسیاری که در اصفهان مرتکب شد و از هفتادهزار سربریده مردم آن شهر چندین مناره ساخت، به شیراز یورش برد.
زمان احتمالی مرگ حافظ در سال ۹۷۱هـ.ق بوده و حافظ درگلگشت مصلی که مکانی زیبا، چشم نواز، باصفا و مورد علاقه بسیار حافظ بود تدفین شد که پس از آن حافظیه نام گرفت.
حافظ بیشترین روزهای عمر خویش را در شیراز سپری نموده و برخلاف سعدی تنها یک سفر کوتاهمدت به یزد و یک سفر نیمهتمام به بندرهرمز داشته است.
او در روزهای زندگانی خود دارای شهرت والایی در سراسر ایران بوده و اشعار و سروده های وی حتی به مناطق دورتر چون هند نیز رسید.
دلیل اصلی شهرت حافظ و راز پویایی ماندگار آوازه او، غزلسرایی و سرودن غزلهای ناب و بسیار زیبای اوست.